عشرت شايق ادامه داد: ايرانيان از جمله مللي هستند که در پيشرفت و تکوين حرفه قفل سازي سهم عمده اي داشته اند و قديمي ترين قفل پيدا شده از نوع کلون در ايران از حفاري چغازنبيل در شوش بدست آمده که متعلق به قرن سيزدهم پيش از ميلاد است .
وي در خصوص شهرها و مراکز مهم ساخت صنايع آهن و فولاد را در گذشته تصريح کرد: در زمان ايلخانان دوم يعني اواخر قرن ششم و اوايل قرن هفتم منطقه کوهنبان در کرمان شهرتي در ساخت آينههاي فولادي داشت اين در حالي است که شيراز در ساخت کارد، سرتير، سرنيزه و قفل (در زمان صفوي )و قم، کرمان، شيراز ، مشهد و اصفهان در ساختن شمشير ، کرمانشاه در ساخت سلاحهاي آتشين (تفنگ) و مرند در ساخت تفنگ و قفل هاي رمزي مشهور بودند و اين روند تا قرن بيستم همچنان ادامه داشت.
مدير مجموعه فرهنگي تاريخي سعدآباد تعيين هويت قفلهاي ايراني خصوصاً از دوره صفوي به بعد را دشوار دانست و در مورد خاستگاه قفل در ايران اظهار داشت: با رکود صنعت قفل سازي و به جا نماندن اطلاعات صحيح کار تشخيص هويت قفلهاي مناطق مختلف مشکل شد.
وي در مورد ويژگيهاي قفل در هرمنطقه افزود: قفلهاي هر منطقه و هر شهر ويژگي خاص خود را داشت و اين ويژگي حتي منحصر به خانواده مي شد و از پدر به پسر به ارث مي رسيد.
شايق اضافه کرد: قفلهاي دوره اسلامي بيشتر به شکل حيوانات ساخته شده و بطور عمده از نواحي شمال شرق و خراسان بزرگ آمده اند و قفل هاي پرنده شکل غالباً در شيراز توليد مي شده است .
شايق تداوم سنت و محل بدست آمدن قفل ها را دو عامل مهم در تشخيص هويت آنها معرفي کرد و در مورد تأثير هنر قفل سازي ايران بر روي قفل سازي در ديگر کشورها اضافه کرد: از اواخر قرن دوازدهم و با گسترش مراودات بين ايران و کشورهاي ديگر تآثير هنر قفل سازي از خارج بر صنعت ايراني ها پر رنگ بوده است و حتي آنها نوشتههاي روي قفل را بدون آنکه معني آن را بدانند تقليد ميکردند اما تأثير هنر قفل سازي ايران نيز بر قفل هاي فرنگي به ويژه روسي مشاهده ميشود.
وي در پايان ضمن قدرداني از پژوهشگران فعال در مجموعه سعدآباد گفت: در آرشيو نشريه الکترونيکي سعدآباد تحقيقي جامع و کامل در رابطه با هنر و صنعت قفل سازي در ايران توسط خانم مهديه منوچهري از پژوهشگران مجموعه سعدآباد صورت گرفته است .
گفتني است که محققان وعلاقمندان براي کسب اطلاعات بيشتر در اين زمينه مي توانند به نشريه الکترونيکي سعدآباد به آدرس saadabadpalace_org مراجعه کنند./111
انتهای پیام/